ΔΗΜΟΣ ΩΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ (Γ.Π.Σ)

Του Κωνσταντίνου Α. Δέδε*

Δημοτικού Συμβούλου Ωρωπού - «Αυτοδιοικητική Συνεργασία»

Ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία για την οργάνωση και σωστή λειτουργία ενός νέου Καλλικρατικού Δήμου είναι ο Γενικός Πολεοδομικός Σχεδιασμός.

Τι είναι Γενικός Πολεοδομικός Σχεδιασμός;

Πολεοδομικός Σχεδιασμός είναι ο βασικός τρόπος άσκησης πολεοδομικής πολιτικής. Αποτελεί το βασικότερο εργαλείο ρύθμισης του αστικού, περιαστικού και εξωαστικού χώρου σε επίπεδο οικισμού, πόλης ή πολεοδομικού συγκροτήματος. Για τη ρύθμιση του χώρου σε επίπεδο υπερκείμενο της πόλης ή του διευρυμένου δήμου, χρησιμοποιείται ο Χωροταξικός Σχεδιασμός. Ο Πολεοδομικός Σχεδιασμός αποσκοπεί στην ορθολογική οργάνωση του χώρου με βάση τις αρχές της επιστήμης της Πολεοδομίας.

Η πόλη αποτελεί τον βασικό χώρο αναφοράς του πολεοδομικού σχεδιασμού, και το εκτάριο είναι η βασική μονάδα μέτρησής του.

Ιστορικά στοιχεία

Πολεοδομικός σχεδιασμός ως δραστηριότητα είναι σχετικά πρόσφατη επιστήμη καθώς δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίσει τις μεγάλες αστικές συγκεντρώσεις των πόλεων μετά τη βιομηχανική επανάσταση. Ωστόσο, βιβλιογραφικές αναφορές περιγράφουν τον Ιππόδαμο ως έναν από τους πρώτους πολεοδόμους της εποχής.

Ο νεοσύστατος Δήμος Ωρωπού αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους σε έκταση Δήμους της Αττικής. Τα προβλήματα πολεοδομικής και οικιστικής φύσεως είναι εντός των ορίων του Δήμου, ιδιαίτερα οξυμένα. Επί δεκαετίες ο Δήμος Ωρωπού αποτέλεσε έναν από τους κύριους αποδέκτες παραθεριστικών κυρίως κατοικιών των κατοίκων της πρωτεύουσας. Η κοντινή απόσταση από τον αστικό ιστό της πρωτεύουσας αλλά και η ομορφιά του τοπίου σε συνδυασμό με την εκπληκτική θάλασσα του νότιου Ευβοϊκού, αποτέλεσε κύριο πόλο έλξης. Παράλληλα στην περιοχή του Δήμου αναπτύχθηκε και βιομηχανική ζώνη (Αυλώνας) αλλά και άλλες χρήσεις πέραν αυτής της κατοικίας. Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που εκθέτει το πολύπλοκο «μωσαϊκό» του νυν Καλλικρατικού Δήμου Ωρωπού είναι οι δασικές εκτάσεις, οι γεωργικές εκτάσεις, η εθνική οδός ακόμα και η λίμνη του Μαραθώνα, που ακουμπά τα όρια του Δήμου μας.

Συνεπεία όλων αυτών είναι να υπάρχει έντονη αυθαίρετη δόμηση, έλλειψη σχεδιασμού και υποδομών, μη ύπαρξη κοινόχρηστων χώρων, μη ύπαρξη διαθέσιμων χώρων προς αξιοποίηση για κτίρια κοινής ωφέλειας, π.χ. σχολεία, παιδικοί σταθμοί, κλειστά γυμναστήρια αλλά και ελλιπέστατο οδικό δίκτυο.

Ένα ασαφέστατο πλαίσιο δόμησης που δυστυχώς έως και σήμερα έχει υποβαθμίσει την περιοχή μας. Μια περιοχή που η κινητήριος δύναμη της οικονομίας της σε τοπικό επίπεδο, κυρίως, προέρχεται από το χώρο της οικοδομής και από το χώρο των επαγγελματιών καταστηματαρχών και άλλων συναφών επαγγελμάτων, μια καθαρά κατά κανόνα παραθεριστική περιοχή.

Είναι σαφές ότι ο Δήμος Ωρωπού δεν μπορεί άλλο να πορευτεί με αυτό τον τρόπο.

Πρόσφατα τρανταχτή συνέπεια από την έλλειψη Γ.Π.Σ στην περιοχή μας είναι ο Κάλαμος. Μετά την ψήφιση νόμου ότι απαιτείται  για τις εντός οικισμού περιοχές (μη οριοθετημένοι οικισμοί) βεβαίωση δασαρχείου, το δασαρχείο αδυνατεί να εκδώσει  πράξη χαρακτηρισμού για την εν λόγω περιοχή. Από την άλλη χιλιάδες ιδιοκτήτες «αυθαιρέτων» κατοικιών στα όρια του Δήμου Ωρωπού περιμένουν την ψήφιση του σχετικού νόμου για τα αυθαίρετα, για την νομιμοποίηση των κατοικιών τους.

Και όμως για όλα τα παραπάνω υπάρχει λύση. Ο Γ.Π.Σ. είναι το όχημα με το οποίο θα πορευτούμε προς τη λύση όλων αυτών των προβλημάτων και στην υλοποιήση ενός συγκροτημένου σχεδιασμού που θα καλύπτει ολες τις ανάγκες ενός σύγχρονου Δήμου.

Για τον τέως Δήμο Ωρωπίων η μελέτη για το Γ.Π.Σ έχει κατατεθεί στον οργανισμό της Αθήνας (ΟΡΣΑ), που μέχρι και σήμερα επεξεργάζεται τα Γ.Π.Σ. Επίσης και άλλες περιοχές πρώην Ο.Τ.Α. του Δήμου Ωρωπού έχουν κάνει σημαντικά βήματα προς τα εμπρός.

Στον πρώην Δήμο Καλάμου, η απελθούσα δημοτική αρχή είχε φροντίσει να προβεί σε δημόσιο διαγωνισμό για την εκπόνηση μελέτης «Γ.Π.Σ. ΚΑΛΑΜΟΥ». Κατόπιν τούτου έγινε η επιλογή του αναδόχου κι εκκρεμεί η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ Αναδόχου και Δήμου Ωρωπού.

Όμως το υπόμνημα του Αναδόχου με ημερομηνία 28.06.2011 κυριολεκτικά απέδειξε ότι κάποιοι σύμβουλοι της συμπολίτευσης, σαφώς δεν έχουν το όραμα για δημιουργία. Δεν είναι δυνατόν μία ολοκληρωμένη διαδικασία, για άγνωστους λόγους να κωλυσιεργεί. Δεν είναι δυνατόν κάποιοι να προσπαθούν να στερήσουν από τον Κάλαμο, μία πολύπαθη περιοχή, στον τομέα αυτό, να αποκτήσει Γ.Π.Σ. Είναι τουλάχιστον ανεύθυνο.

Ο Νόμος 3852/2010 «Καλλικράτης» αναφέρει ότι κάθε νέος Δήμος που προκύπτει από τη συνένωση πρώην Ο.Τ.Α, θα αποκτήσει ένα ενιαίο Γ.Π.Σ. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι  Ο.Τ.Α., οι οποίοι είχαν ξεκινήσει τις διαδικασίες για Γ.Π.Σ., οι διαδικασίες αυτές θα ακυρωθούν. Η μελέτη κατά τόπους, θα λύσει πολλά προβλήματα, διότι όπως προαναφέρθηκε, κάθε περιοχή πρώην Ο.Τ.Α. του Δήμου Ωρωπού έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Αυτό που θα πρέπει άμεσα και χωρίς καμία άλλη καθυστέρηση, η Δημοτική Αρχή να κάνει είναι το εξής:

Κατά τόπους να μελετηθούν τα Γ.Π.Σ. στους πρώην Ο.Τ.Α. με τις απαραίτητες διορθώσεις σε αυτά που έχουν ήδη προχωρήσει και στη συνέχεια, λαμβάνοντας πάντα υπ' όψη, το μέγεθος και όλες τις ιδιαιτερότητες τους νέου Δήμου Ωρωπού να κατατεθεί 'ένα ενιαίο Γ.Π.Σ., το οποίο θα απορρέει από τα κατά τόπους Γ.Π.Σ. των πρώην Ο.Τ.Α.

Ο Δήμος Ωρωπού έχει ανάγκη από μια γενναία διοίκηση, με αυτοδιοικητικό χαρακτήρα. Σε θέματα όπως ο Γ.Π.Σ. μίας περιοχής ή και όλου του Δήμου δεν έχει κανείς το δικαίωμα να ασκήσει οποιουδήποτε είδους πολιτική. Αυτό που χρειάζεται επιτέλους να καταλάβει η Δημοτική Αρχή είναι ότι έχει να κάνει με ένα Δήμο με τεράστιες απαιτήσεις και προσδοκίες που για να ανταπεξέλθει κανείς θα πρέπει και να θέλει και να μπορεί. 

* Πτυχιουχος  Πολιτικος Μηχανικος

Μεταπτυχιακες Σπουδες Αντισεισμικη Τεχνολογια Κτιριων – Οργανωση /Διοικηση Εργων